Փորձագետները սատարում են Ամուլսարի պաաշտպաններին. այս խորագրի ներքո այսօր մամուլի ասուլիս էր կազմակերպվել ՛՛Տեսակետ ակումբում՛՛: Ասուլիսի բանախոսներն էին աշխ. գիտ. դոկտ. (՛՛Հանուն մարդկային կայուն զարգացման՛՛ ասոցիացիա) Կարինե Դանիելյանը, կենս. գիտ. դոկտ. (՛՛Հայկական բուսաբանական միություն՛՛) Գոհար Օգանեզովան, ՀՀ մարդու իրավունքների առաջին պաշտպան Լարիսա Ալավերդյանը և ՛՛Հայաստանի անտառներ՛՛ ՀԿ-ի տնօրեն Նազելի Վարդանյանը:
Նրանք անդրադարձան Ամուլսարի շուրջ ստեղծված իրավիճակին ու ջերմուկցիների բողոքի ցույցերին:
՛՛Ամուլսարի հանքի շահագործումը մեծ վտանգ է ներկայացնում Սևանի համար, այստեղ սուլֆիդային դրենաժի խնդիր կա՛՛,-ասաց Կարինե Դանիելյանը: Մենք կոչ ենք իշխանություններին՝ հավաքել մասնագետների, իրավաբանների, լսել նրանց կարծիքները, այնպիսի լուծում գտնել, որ և՛ տուգանքներից հնարավոր լինի խուսափել, և՛ հանքը չշահագործվի՛՛,-հավելեց նա:
Գոհար Օգանեզովայի խոսքով՝ մարդ-միջավայր ուսումնասիրությունը չնչին է, և եթե անգամ մեկ տոկոս ռիսկայնություն էլ կա, ամեն ինչ պետք է ավելի լավ ուսումնասիրել: ՛՛Պետք է հրաժարվել այն գործունեությունից, որը կարող է սարսափելի վիճակի բերել՛՛,-ասաց նա:
Նազելի Վարդանյանն էլ անդրադարձավ այն շահարկումներին, թե ուր էին ջերմուկցիները մինչ այս, ինչու չէին պայքարում և այլն: Այս առնչությամբ նա ասաց. ՛՛Շատերն ասում են՝ ու՞ր էին ջերմուկցիները, սակայն 2011-ից պայքարել են, 2005-ից, երբ Լիդիանն ասպարեզ եկավ, մենք թմբկահարել ենք այդ թեման: 2012-ին մեծ հավաք եղավ, սկսվեց ստորագրահավաք, սակայն ՛՛Գեոթիմը՛՛՝ ՛՛Լիդիանը՛՛, դեմ էր, որ Ջերմուկը լինի ազդակիր համայնք՛՛:
Վարդանյանի խոսքով՝ ովքեր ցանկանում են ձեռքերը տաքացնել այս պայքարի վրա, թող մի կողմ քաշվեն. ՛՛Սա ջերմուկցիների ու մեր Հայաստանի լինել-չլինելու հարցն է՛՛: Նա ընդգծեց նաև, որ ընդերքօգտագործման թույլտվության տրամադրումը իրականացվել է բնապահպանական բոլոր օրենքների ու կոնվենցիաների խախտումներով:
Հարցին, թե ինչու են մասնագետներն ու ակտիվիստները շահագրգռված հատկապես Ամուլսարի հանքի չշահագործմամբ՝ վարդանյանը պատասխանեց, որ այլ հանքերի խնդրահարույց դեպքերի ժամանակ նույնպես պայքարել են, իսկ Ամուլսարի դեպքում նման ակտիվությունը պայմանավորված է այն բանով, որ սա դեռ հանք չէ, և իրենք ամեն ինչ պետք է անեն, որպեսզի այն հանք չդառնա, այսինքն՝ այս դեպքում պայքարը կանխարգելիչ նշանակություն ունի:
Բանախոսը վստահեցրեց, որ Ամուլսարի խնդիրը ոչ միայն ջերմուկցիներինն է, այլև ողջ հայությանը, այն ստրատեգիական լուրջ նշանակություն ունի, ցիանիդի 100 հազար տոննայի հարթակ ունի և Նախիջևանից շատ մոտ է՝ դրանից բխող բոլոր վտանգավոր հետևանքներով հանդերձ:
Լարիսա Ալավերդյանն էլ անդրադարձավ խնդիրը քաղաքականացնելուն և նշեց, որ անգամ եթե պնդում են, թե պայքարողներն այս կամ այն տեղից ֆինանսավորվում են, թեև նման բան չկա, ամեն դեպքում՝ ու՞ր են այն հակափաստարկները, որոնք զրոյացնում են իրենց բերած փաստարկներն առ այն, որ հանքի շահագործումը վտանգավոր է թե՛ առողջապահական, թե՛ այլևայլ տեսանկյուններից:
Ալավերդյանը նշեց, որ երեկ մինչև վերջ հետևել է Ամուլսարում բողոքի ակցիա իրականացնողների գործողություններին: ՛՛Ու՞ր է կառավարությունը, ոստիկանության դե՞մ են պայքարում այդ մարդիկ, այդտեղ կառավարության ներկայացուցիչները պետք է լինեին, բողոքը ոստիկանության դեմ չէ, ջերմուկցիներն ամբողջ Հայաստանի համար են պայքարում՛՛:
Նշենք նաև, որ բանախոսները հանդես եկան համատեղ հայտարարությամբ, որը ներկայացնում ենք ստորև.
Փորձագետների և իրավաբանների հայտարարությունը Ամուլսարի խնդրի վերաբերյալ
Մենք՝ ներքոստորագրյալներս, մտահոգություն ենք հայտնում Ամուլսարի շուրջ վերջին օրերին ծավալվող զարգացումների, ինչպես նաև իշխանությունների կողմից բնապահպանական ոլորտում տասնամյակներ վարվող անխոհեմ և ոչ հեռահար քաղաքականության կապակցությամբ, որի արդյունքում վտանգված են հայրենիք բնությունն ու ՀՀ քաղաքացու բարեկեցությունը:
Մենք վերահաստատում ենք Ամուլսարի հնարավոր շահագործման արդյունքում բնության ու մարդկանց առողջությանը, գյուղատնտեսությանը սպառնացող աղետալի հետևանքների վերաբերյալ տարբեր հարթակներից հնչեցրած ահազանգը և պահանջում անհապաղ դադարեցնել այն:
Միևնույն ժամանակ պատրաստակամություն ենք հայտնում ՀՀ իշխանությանը տրամադրել հիմքեր, որոնք ապացուցում են, որ ՛՛Լիդիան Արմենիա՛՛ ընկերությանը ընդերքօգտագործման թույլտվության տրամադրումը տեղի է ունեցել ՀՀ օրենսդրության ու միջազգային իրավունքի կոպիտ խախտումներով, ուստի դրա անվավեր ճանաչումը չի կարող առաջացնել որևէ տնտեսական կամ իրավական հետևանք ՀՀ-ի համար:
Համոզված ենք, որ դրանց առկայությունն ապահովում է ցանկացած դատական հարթության մեջ բերված վեճի դրական ելք:
Առաջնորդվելով վերոգրյալով՝ ՀՀ իշխանությանւ կոչ ենք անում ոլորտի մասնագետների հետ անհապաղ մեկնարկել քննարկումներ՝ իրավիճակը հօգուտ ՀՀ ժողովրդի ու բնության հանգուցալուծելու ազնիվ նպատակով:
Կարինե Դանիելյան-աշխ. գիտ. դոկտ., ՛՛Հանուն կայուն մարդկայինն զարգացման՛՛ ասոցիացիա
Սիլվա Ադամյան-կենսաբան, ՛՛Թռչնասերների միություն՛՛ ՀԿ
Արթուր Համբարձումյան-իրավաբան
Գրիգոր Գրիգորյան-առողջապահության մասնագետ
Մարիամ Չախոյան-իրավաբան, ՛՛Թուխմանուկ՛՛ ՀԿ
Գոհար Օգանեզովա-կենս., գիտ. դոկտ., Հայկական բուսաբանական միություն
Ամալիա Համբարձումյան-կենսաքիմիկոս, ՛՛Խազեր՛՛ ՀԿ
Արևիկ Հովսեփյան-ջրաբան, ՛՛Ազգային ջրային համագործակցություն՛՛ ՀԿ
Լարիսա Ալավերդյան-ՀՀ մարդու իրավունքների առաջին պաշտպան
Նազելի Վարդանյան-Հայաստանի անտառներ ՀԿ-ի տնօրեն
Ասուլիսի մանրամասները՝ տեսանյութերում.
