Խորհրդարանական ճեպազրույցների ժամանակ ԲՀԿ-ական պատգամավոր Միքայել Մելքումյանը հիշեցրեց, որ նախորդ շաբաթվա վերջում մի քանի գործընկերների հետ Սյունիքի մարզում էին։ Մեղրի, Կապան, Գորիս, Սիսիան են այցելել, եղել են նաև Որոտան և Շուռնուխ գյուղերում, որոնք լրջագույն խնդիրներ ունեին։
Պատգամավորը տեղեկացրեց, որ Շուռնուխի 12 տները, որոնք տեղահանվել են, գտնվում էին ճանապարհի ձախ հատվածում, իսկ դա հիմա Գորիս Կապան ճանապարհահատվածի արդեն ադրբեջանական կողմն է։ Այդ տների նախկին բնակիչներն էլ այժմ սոցիալական խնդիրներ ունեն։
«Մի մասը տնակներում էին, մի մասն էլ՝ նորմալ օթևան չուներ։ Ձմեռը պետք է ապրեն։ Երեկվա հարցուպատասխանի ժամանակ Սյունիքի անվտանգության խնդիրները բարձրաձայնել ենք, այսօր Սյունիքը տարբեր առումներով վտանգված է. Սիսիանի և ներքևի հատվածում ու, հատկապես Շուռնուխում, որ երբ գնում ես, պարզապես ճանապարհի 4,5 կմ-ը ադրբեջանական է, փաստորեն մտնում ես Ադրբեջան, դուրս ես գալիս, հետո նորից ես մտնում ու անմիջապես կրակի տակ ես։ Երկու մետրի վրա ադրբեջանցիներ են»։
Ջիպիէս-ային սահմանազատման գործընթացը բերել են լրջագույն ռիսկեր։ Թե ինչպե՞ս են հաղթահարելու՝ դեռ չգիտեն։
Իվետա Տոնոյանն էլ անդրադարձավ հարցուպատասխանին, նշեց, որ դրա ընթացքում վարչապետը ընդդիմության որևէ հարցադրման այդպես էլ կոնկրետ պատասխան չի տվել, մանիպուլացնելու գործում իրեն հավասարը չունի, փոխարենը մեղադրանքներ էր հնչեցնում։
«Վարչապետը նշել է, որ առանց հողային պակաս կորուստների հնարավոր չէր այս պատերազմը կանգնեցնել՝ առանց որևէ անդրադարձ կատարելու, թե հնարավո՞ր չէր առանց մարդկային նվազ կորուստների այս պատերազմը դադարեցնել»։
Տոնոյանն ասում է, որ տասնյակ հազարավոր վիրավորներ կան, հազարավոր մարդիկ Արցախում կորցրել են իրենց տները, փոխարենը վարչապետը ԱԺ ամբիոնից խոսում է Շուշիի ադրբեջանամետ խոսույթին համապատասխան եզրույթներով։
«Եթե նախկինում վարչապետը հայտարարում էր, որ Շուշին դժգույն ու դժբախտ քաղաք էր, ապա չեմ կարծում, որ այլ՝ ավելի լուրջ ակնկալիք պետք է ունենանք այս իշխանություններից՝ Շուշիի և Արցախի հետ կապված իրենց դիրքորոշումներում, հատկապես, որ վարչապետը այդպես էլ չպատաասխանեց՝ Արցախը Հայաստան է, թե՞ վերջ»։
Միքայել Մելքումյանն էլ նկատեց, որ սեպտեմբերի 27-ից հետո 4 անգամ հնարավորություն է եղել կանգնեցնելու պատերազմը։
Հնարավորություն եղել է, որ Շուշին հայկական մնա, երբ վարչապետը հայտարարեց, որ ադրբեջանցի փախստականները պետք է վերադառնային բերդաքաղաք։ Մելքումյանը նշեց՝ պետք էր համաձայնել, հետո շատ հարցեր կպարզվեին։ Մյուս տարածքներն էլ թշնամուն տրվեցին առանց որևէ համաձայնության։
«Սյունիքում՝ Գորիսից 26 կմ դիրքերը առաջ էին, բանավոր պայմանավորվածությամբ հետ էին քաշվում, Կապանից՝ 9 կմ, Մեղրիից էլ։ Էդ ո՞վ է էդ իրավունքը տվել, որ բանավոր հրամանով մենք հետ գանք և մեր անմիջական՝ խորհրդային Հայաստանի վարչական սահմաններով տեղաբաշխված գիծը դնենք անմիջական վտանգի տակ»,- նշեց պատգամավորը։