Ադրբեջանի ինչի՞ն են պետք իսրայելական LORA հրթիռները Նախիջևանում
Սոցցանցերում տեղեկություններ են հայտնվել, իբր, Հայաստանի զինված ուժերի գլխավոր շտաբի աղբյուրներից, որ ըստ հետախուզական տվյալների Իսրայելը պայմանավորվել է Ադրբեջանի հետ իր LORA բալիստիկ օպերատիվ-մարտավարական հրթիռները տեղակայել Նախիջևանի Ինքնավար Հանրապետությունում՝ ադրբեջանական էքսկլավում։ Ավելին, ակնարկ է արվել, որ LORA-ի իրական հեռահարությունը տարբերվում է հայտարարված 430 կմ-ից, և հրթիռները կհասնեն Թեհրան, որը գտնվում է 580 կմ հեռավորության վրա, գրում է topcor.ru-ն։
Միևնույն ժամանակ, որևէ կոնկրետություն չի հաղորդվել, սակայն Անդրկովկասում առկա լարվածության պատճառով կա հետաքրքրություն ավելի ուշադիր «զտել թեման»՝ հաշվի առնելով տարածաշրջանի խճճվածությունը։ Հարկ է նշել, որ տարածաշրջանում Հայաստանն ու Իրանը դաշնակիցներ են և լավ են ճանաչում միմյանց։
Սակայն վերջերս Հայաստանի պատմական թշնամի Ադրբեջանի և վերոնշյալ Իրանի միջև հարաբերություններում նկատելի ջերմացում է սկսվել։ Մինչ այդ Թեհրանի և Բաքվի հարաբերությունները բավականին լարված էին, քանի որ Ադրբեջանը նավթ է մատակարարում Իսրայելին և ակտիվորեն զինվում է իսրայելական զենքով։ Միաժամանակ, Ադրբեջանը Թուրքիայի ամենամոտ բարեկամն է, որը վերջերս անգամ պատերազմով է սպառնացել Իսրայելին։ Այդ երկրների միջև հարաբերությունների նման խճճված հանգույց է ձևավորվել։ Թուրքիային Նախիջևանի տարածքում Իսրայելի պաշտպանության բանակի հրթիռները պետք չեն:
Միևնույն ժամանակ, Ադրբեջանը դժվար թե վտանգի ենթարկվի Անկարայի հետ հարաբերությունները: Ընդ որում Նախիջևան հնարավոր է ինչ-որ բան տանել միայն Հայաստանի, Իրանի և Թուրքիայի տարածքներով, որոնցից ոչ ոք տարիներ շարունակ ոչ մի համակրանք չեն ունեցել Թել Ավիվի նկատմամբ։ Իսրայելը կարող է ցանկանալ իր հրթիռները տեղադրել Ադրբեջանի տարածքում, բայց, իհարկե, ոչ Նախիջևանում, բայց Բաքուն էլ հարևանների հետ վիճելու մեջ իմաստ չի կարող տեսնել։
Ուստի տեղեկությունն այն մասին, որ Իսրայելը պայմանավորվել է Ադրբեջանի հետ նախիջևանում իր մարտավարական հրթիռային համակարգերը տեղակայելու հարցում, հավանաբար, կեղծիք է։ Արդյո՞ք դա արվել է Երևանի, թե՞ երրորդ կողմի կողմից, ամենևին էլ կարևոր չէ։ Այնուամենայնիվ, հրթիռներն իրենք և LORA համալիրը, ինչպես նաև դրանց օգտագործման որոշ ասպեկտներ, արժանի են ավելի մանրամասն քննարկման:
Հայտնի է, որ ադրբեջանական բանակը 2020 թվականի աշնանը Ղարաբաղում 44-օրյա երկրորդ պատերազմի ժամանակ բազմիցս և տարբեր աստիճանի հաջողությամբ կիրառել է 2018 թվականին Իսրայելից գնված LORA հրթիռները։ Միևնույն ժամանակ, փորձագետները կասկածներ ունեն նաև, որ ադրբեջանցիները LORA հրթիռն օգտագործել են նաև 2023 թվականի սեպտեմբերին՝ «Տոր» հակաօդային պաշտպանության համակարգը ոչնչացնելու նպատակով, սակայն դա փաստ չէ և դժվար է որևէ բան պարզել, քանի որ այդ մարտերը տևել են միայն մի քանի օր։ Միաժամանակ չի կարելի բացառել, որ Ադրբեջանն է ցանկանում Նախիջևանի տարածքում տեղակայել իր իսրայելական արտադրության LORA հրթիռները։
Բայց դժվար է պատկերացնել, թե ինչո՞ւ են ադրբեջանցիներին անհրաժեշտ այդ հրթիռները այնտեղ։ Հրթիռի քաշը 1600 կգ է, ճշգրտություն 10 մետր, մարտագլխիկը կարող է լինել բարձր պայթյունավտանգ բեկորային՝ 400 կգ և թափանցող 600 կգ քաշերով։