ՀՀ երկրորդ նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանի ու մյուսների կողմից ենթադրյալ սահմանադրական կարգի տապալման գործով հերթական դատական նիստը մեկնարկեց դատարանի՝ նյութեր տրամադրելու առաջարկի վերաբերյալ պաշտպանական կողմի դիրքորոշման ներկայացմամբ։
Փաստաբանական խմբի անդամ Հայկ Ալումյանը հիշեցրեց, որ այս գործի նախաքննության ընթացքում, գործով քննիչ Հրաչյա Մուշեղյանի 2018 թ. հուլիսի 30-ի որոշմամբ կալանք է դրվել Ռոբերտ Քոչարյանի գույքի վրա։ Որոշումը փաստաբան Հովհաննես Խուդոյանի կողմից բողոքարկվել է դատախազություն, ինչը մերժվել է։
Այնուհետև պաշտպանը բողոք է ներկայացրել Երևան քաղաքի ընդհանուր իրավասության դատարան՝ պահանջելով ճանաչել Ռոբերտ Քոչարյանի իրավունքների խախտում քննչի Մուշեղյանի և դատախազ Դոլմազյանի որոշումներով։
Հաջորդ պահանջը վերաբերել է իրավունքների խախտման վերացմանը, այն է՝ գույքի վրա դրված կալանքը, առգրավված փաստաթղթերը, դրամական միջոցները վերացնելու, ինչպես նաև քննիչին վարույթից հեռացնելու՝ դատախազի պարտականության մասին։
Ալումյանը հիշեցրեց, որ ընդհանուր իրավասության դատարանի դատավոր Աննա Դանիբեկյանի հունիսի 7-ի որոշմամբ փաստաբան Խուդոյանի բողոքը բավարարվել է մասնակի։
«Մասնավորապես դատարանն արձանագրել է պարոն Ռոբերտ Քոչարյանի իրավունքների խախտումը։ Միաժամանակ նույն որոշմամբ, մերժել է խախտումը վերացնելու, քննիչ Մուշեղյանին վարույթից հեռացնելու պարտականությունները սահմանելու պահանջները»,-ասաց Ալումյանը՝ հիշեցնելով, որ խախտումների վերացման պահանջի մերժումը հիմնավորվել էր, թե դատարանը գտնում է, որ մինչ դատական վարույթի ավարտված լինելու պարագայում դրա նկատմամբ միչդատական վերահսկողության կարոգով դիմողի իրավունքների դատական պաշտպանությունը կարող է իրականացվել միայն իրավունքների խախտումն արձանագրելով, առանց այն վերացնելու վարույթն իրականացնող մարմնի պարտականությունը սահմանելու։
Ալումյանն ընդգծեց, որ քրեական գործը քննողն այս պահին դատարանն է, ապա հիշեցրեց, որ դատարանի որոշման դեմ վերաքննիչ բողոք ներկայացրած դատախազ Դոլմազյանը կրկնել է նույն հիմնավորումները, որոնք արտահայտել են գործով մեղադրող դատախազները պաշտպանների ներկայացրած միջնորդությունների դեմ առարակելիս։
Փաստաբանը շարունակեց, որ վերաքննիչ դատարանը Դոլմազյանի բողոքը մերժել է, ի թիվս այլ հիմնավորումների, ներկայացնելով նաև հետևյալ պատճառաբանությունը, ըստ որի վարույթ իրականացնող մարմինը անգամ գործով ձեռք բերված փաստական տվյալներով ըստ էության չի հիմնավորել գույքը փչացնելու, սպառելու, թաքցնելու վտանգը, իսկ վերաքննիչ դատարանի հարցին ի պատասխան դատախազները հայտնել են, որ իրենց այդ դիտարկումը հիմնված է եղել ողջամիտ ենթադրությունների վրա, սակայն դրանք հիմնավորող որևէ փաստական տվյալ չեն ներկայացրել դատարանին։
Որոշման այդ հատվածները Ալումյանն ընդգծել էր դեղինով, որպեսզի դատարանին հանձնելուց հետո դատավորն ավելի հեշտ գտնի մեջբերված տողերը։
Ալումյանն ասաց, որ դատախազների բողոքները մերժվել են, ավելին դատախազությունը հետ է կանգնում իր հայտարարություններից, բերում առարկայազուրկ փաստարկներ։
«Այսպիսով, քննչիի որոշումը, որով կալանք դրվել Ռոբերտ Քոչարյանի գույքի վրա, դատարանների, այդ թվում անձամբ Ձեր՝ ուժի մեջ մտած որոշումներով ճանաչվել է անօրինական, սակայն Դուք պարոն Քոչարյանի իրավունքների խախտումը վերացնելու փոխարեն, լայնածավալ քննարկում եք կազմակերպել այն հարցի շուրջ, թե արդյո՞ք այդ որոշումը պետք է վերացվի, թե՞ ոչ։ Ձեր իսկ անօրինական կողմից ճանաչաված որոշման մասին է խոսքը»,-ասաց Ալումյանը՝ դիմելով Դանիբեկյանին։
Փաստաբանն ընդգծեց, որ դատավորը պաշտպանական կողմի վրա է դրել կալանքի տակ դրված գույքի արժեքի գնահատման պարտականությունը, և միջնորդության լուծումը դրել է այդ պարտականությունից կատարման կախման մեջ։
«Սա այն պարագայում, երբ քննիչի որոշումն օրինական ուժի մեջ թողնելն այլևս որևէ պարագայում քննարկման առարկա լինել չէր կարող՝ ելնելով դատարանների, այդ թվում նաև անձամբ Ձեր օրինական ուժի մեջ մտած որոշումներից։ Մեզ վրա դնելով գույքի արժեքի գնահատման պարտականությունը, Դուք հակասում եք նաև Քրեական դատավարության օրենսգրքի 19-րդ հոդվածի 5-րդ մասին։ Տվյալ դեպքում ակնհայտ է, որ դատարանը ապօրինի կերպով մեզ վրա դնելով որոշակի հանգամանքներ ապացուցելու պարտականությունը՝ կարող է մեր կողմից ներկայացվելիք նյութերն օգտագործել մեր իսկ դիրքորոշումը հերքելու նպատակով, այսինքն դատարանը ըստ էության փորձ է անում կասկածի տակ դնելու այնպիսի հիմնարար իրավունք, ինչպիսին է անձի՝ իր դեմ չվկայելու իրավունքը»,-ասաց փաստաբանը։
Հիշեցնենք, որ նիստը նախագահող դատավոր Աննա Դանիբեկյանն անցած երեքշաբթի տեղի ունեցած նիստում պաշտպանական կողմից պահանջեց արգելանքի տակ գտնվող գույքի և բանկային հաշիվերի վերաբերյալ ամբողջական տեղեկություն տրամադրել՝ մասնավորապես այդ գույքի արժեքի վերաբերյալ տեղեկանքները, դրանց սեփականության վկայականները և բանկային հաշիվների քաղվածքները։
Մինչ այդ ՀՀ երկրորդ նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանի և նախկին փոխվարչապետ Արմեն Գևորգյանի պաշտպանները միջնորդեցին վերացնել նրանց գույքի և բանկային հաշիվների վրա դրված արգելանքը։
Պաշտպան Հովհաննես Խուդոյանը նշել էր, որ Քոչարյանի գույքի վրա կալանք դնելու քննիչ Մուշեղյանի որոշումը պատճառաբանված չէ։ Բացի այդ սահմանադրական կարգի տապալման վերաբերյալ հոդվածը, որպես պատիժ, չի նախատեսում գույքի բռնագրավում։
Մեղադրող կողմն առարկել էր, նշելով, որ «կալանքի տակ է ապօրինի ձեռք բերված գույքը»։ Ի պատասխան այս պնդմանը Ռոբերտ Քոչարյանը հայտարարեց, որ իր գույքը դա մեկ տուն է, որը նա ստացել է պետության կողմից, և դրամական երկու հաշիվներ, որոնց գումար է փոխանցվել միայն մեկ աղբյուրից՝ ԲՖԿ «Սիստեմա»-ից, որտեղ Քոչարյանը զբաղեցնում է անկախ տնօրենի պաշտոնը։