«ԱՄՆ-ն, Ռուսաստանը, Թուրքիան ու Իրանն իրենց ազգային շահերով են ղեկավարվում և դա բնական է, անբնականն այն է, որ մենք չգիտենք, թե ինքներս ում շահերով ենք շարժվում։
- Ռուսաստանին պետք է մնալ Կովկասում, դրա համար իրեն պետք է Արցախի հարցը սառեցված մնա ու թույլ չտա, որ Արևմուտքն Արցախի հարցով մուտք գործի զՀարավային Կովկաս, այնտեղից Միջին Ասիա ու Հյուսիսային Կովկաս, ինչի շուրջ ունի համաձայնություն Իրանի ու էրդողանական Թուրքիայի հետ։
-Իրանին պետք է, որ Արևմուտքն ու Իսրայելն իր հյուսիս’ Ադրբեջան, մուտք չգործեն, ինչի շուրջ ունի համաձայնություն Ռուսաստանի, նաև մասնակի համաձայնություն էրդողանական Թուրքիայի հետ, միևնույն ժամանակ ցանկանում է, որ չմեծանա Ադրբեջանի դերն, ինչը սպառնալիք է իր տարածքային ամբողջականությանը։
- Էրդողանական Թուրքիային նույնպես պետք է զսպել Արևմուտքի ակտիվությունը Կովկասում, սակայն դրա համար մեծ գին է պահանջում Ռուսաստանից ու Իրանից, ու դա մեր հաշվին է։ Թե ետէրդողանական Թուրքիան ինչպիսին կլինի, կիմանանք հաջորդ տարի, նաև ինչ աշխարհաքաղաքական փոփոխություններ կլինեն մեր ռեգիոնում։
- ԱՄՆ-ին ու Բրիտանիային պետք է ուժեղ Ադրբեջան, որը լինի պլատֆորմ Միջին Ասիա մուտք գործելու, ինչպես նաև Ռուսաստանում իսլամի ու թյուրքիզմի հողի վրա ցնցումներ առաջացնելու համար, իսկ դրա համար Արցախի հարցը պետք է վերջնականապես լուծվի ի օգուտ Ադրբեջանի, նաև լուծվի Սյունիք «հարցը», որպեսզի հետագայում սկսվի Ռուսաստանի ու Իրանի փլուզման գործընթացը։
Երբ «միջազգային հանրությունն» ասում է, որ Ադրբեջանի ու Հայաստանի միջև պետք է հաստատվի վերջնական ու երկարատև խաղաղություն, հենց դա նկատի ունեն։ Հիշենք Բրիտանիայի դերը պատերազմում ու Բոլտոնի այցը։
Մինսկի խումբը գործիք է, որտեղ այդ իրարամերժ շահերը մտել են հակասության մեջ։ Հիմա չկա միջազգային իրավունք, չկա նաև միջազգային հանրությունն ու միջազգային կարգ, հիմա ամեն ինչ հնարավոր է, ինչպես առանց խաղի կանոնների մենամարտերում։
Այս պայմաններում ում …-ին է պետք Մինսկի Խումբն, որի անդամները միմյանց հետ պատերազմական վիճակում են և Բրյուսելի միջնորդությունը, գոնե ինձ համար անհասկանալի է, այն ավելի շուտ սպառնալիք է հանդիսանում մեզ համար, քան ընդունելի ինչ-որ հարթակ։ Մենք պետք է պատրաստվենք իրավիճակի փոփոխությանը, ինչի հետ Մինսկի Խումբը կապ չունի, ինպես կապ չուներ ուկրաինական Մինսկի Խումբը Ուկրաինայի այսօրվա պատերազմի հետ ու ով է այդ Մինսկի խմբերից խեր ստացել, որ դրա շուրջ հանրային էմոցիաներ են ձևավորվում։
Իսկ ինչու է նյարդայնանում Ալիևը Մինսկի խմբից և գոհ է Բրյուսելի միջնորդությունից, դա էլ պետք է պարզ լինի, քանի կա Էրդողանն, իր համար շանս է առավելագույնս պոկել Ռուսաստանից Արցախի հարցում, որն առանց Արևմուտքի միջնորդության է կայացվել, որի ակտիվությունն կարող է իր համար իշխանության կորստի գին ունենալ, իսկ Բրյուսելի միջնորդության դեպքում այդ սպառնալիքը դեռ չկա»։
Ստեփան Դանիելյան
Քաղաքագետ