Մեր երկրի արտաքին քաղաքական վեկտորը դեպի Եվրոպա փոխող Հայաստանի իշխանությունները բավականին սուր էին արձագանքում Ռուսաստանի հետ հարաբերություններին վերաբերող դիտարկումներին, չէին մասնակցում տարբեր համաժողովների և հանդիպումների: Հիմա շատերն են տարակուսում՝ ի՞նչ փոխվեց, որ Նիկոլ Փաշինյանը որոշեց մեկնել Մոսկվա՝ մասնակցելու ԱՊՀ պետությունների ղեկավարների խորհրդի հերթական նիստին: Արտակարգ և լիազոր դեսպան Ձյունիկ Աղաջանյանն ընդգծում է՝ Հայաստանի իշխանություններն իրենց բերված օրվանից իրականացնում են դեպի Արևմուտք աշխարհաքաղաքական շրջադարձի քաղաքականություն:
«Հընթացս իրավիճակային լուծումներ են գտնում ծագող խնդիրների համար: Ինչ վերաբերում է ռուսական գերակայությամբ կառույցների շրջանակներում աշխատանքներին մասնակցությանը, ապա դա պետք է դիտարկել տվյալ շարժի իրավիճակից ելնելով՝ որպես Ռուսաստանի զգոնությունը որոշակիորեն թուլացնելու, ինչպես նաև տնտեսական հարվածները մեղմելուն ուղղված գործընթացներ»,-«Փաստի» հետ զրույցում ասում է Աղաջանյանը: Իսկ Արևմուտքը այս ընթացքում ինչ-որ քայլերով ցույց տալի՞ս է, որ պատրաստ է մեզ գրկաբաց ընդունել:
«Մեր հանրության համար այդ «գրկաբաց» ընդունելու ակնառու դրսևորումը պետք է լինի այսօր Ուկրաինայում իրավիճակը, խայտառակ վիճակը Մոլդովայում, Վրաստանի անցած ճանապարհը և նաև արևմտյան տարբեր կենտրոններից հստակ հնչող հայտարարությունները, որոնք խոստանում են մեզ ցուրտ ձմեռներ և դրա հետ զուգակցվող սոցիալական, տնտեսական, աշխարհաքաղաքական, գոյաբանական վտանգներ: Սա է այն, ինչ խոստանում է Արևմուտքը: Այս իշխանությունները բերվել են հստակ ծրագրով և ուղղակի այդ ծրագրից դուրս թռչելու հնարավորություն չունեն, որովհետև ոտքով-ձեռքով կախված և կապված են այդ կենտրոններին և այդ կենտրոններում իրենց վրա եղած ամենատարբեր ազդեցության գործոններից»,-նշում է մեր զրուցակիցը:
Ռուսական կողմի հետ շփումները, դեպի նրան ուղղված ռևերանսները կարո՞ղ են Արևմուտքի կողմից որոշակի պատժամիջոցների հանգեցնել նաև Հայաստանի նկատմամբ, ինչի ականատեսն ենք Վրաստանի պարագայում: «Նախ՝ Ռուսաստանի մասով որևէ ռևերանս չկա, կա ընդամենը իրավիճակային պահվածք, որը տիտանական մաշման և աստիճանական չեզոքացման գործընթացի մաս է կազմում: Եթե այսօր աշխարհաքաղաքական իրավիճակն այնպիսին չլիներ, ինչպիսին կա, իսկ դա գալիս է նրանից, որ նույն Արևմուտքի գծած ծրագրերը չեն ընթացել այն ծավալով, ձևերով, ինչպես նրանք կցանկանային տեսնել, ու ժամանակային այն կտրվածքով, ինչպես նախատեսում էին, ապա այսօր, երևի թե, այլևս չէինք ունենա Հայաստանի Հանրապետություն այն տեսքով ու ձևով, որ ունենք: Այստեղ արևմտյան հովանու ներքո կտեսնեինք թուրքական էական աճած ազդեցություն և ներկայություն ու դեպի «Արևմտյան Ադրբեջան» հստակ ուղենշի իրականացում»,-հավելում է նա:
Հայաստանի ներկայիս իշխանությունների կողմից վարվող այս արտաքին քաղաքականության արդյունքում Հայաստանը շարունակո՞ւմ է կայուն և վստահելի գործընկեր լինել այլ պետությունների համար: «Մինչև 2018 թվականը Հայաստանը հստակ ընկալվել է վստահելի ու կայուն գործընկեր և որպես հավատարիմ դաշնակից: Այս իշխանությունների գալուց հետո այդ վերաբերմունքը փոխվել է, քանի որ այն կենտրոնները, որոնք բերել են այս իշխանությանը, նրան դիտարկում են որպես իրենց խամաճիկային և կամակատար իշխանություն: Նմանատիպ մոտեցում, վերաբերմունք ունեցող երկրները չեն կարող լուրջ ընկալել մի իշխանության, որը բավարարում է իրենց ցանկացած քմահաճույք՝ սեփական ժողովրդի և պետության շահերը բացարձակորեն ոտնահարելով: Մեր ժողովրդի որևէ հատված՝ Հայաստանում, Արցախում և աշխարհասփյուռ հայության շրջանում, չէր կարող երբևէ իր վատագույն մղձավանջում անգամ ենթադրել, որ կարող է մեր երկրի իշխանության ղեկին հայտնվել մի խմբակ, որը սեփական ձեռքով սեփական հայրենիքի մի հատվածը նվիրաբերում է իր պատմական թշնամուն և մասնակից ու մեղսակից դառնում իր ժողովրդի ցեղասպանական գործողություններին, բայց դրա ականատեսը եղանք»,-ընդգծում է Արտակարգ և լիազոր դեսպանը:
Մի կողմից՝ Հայաստանի տարածքում, այսպես կոչված, «Զանգեզուրի միջանցքի» գործարկման մասին է խոսվում, մյուս կողմից՝ մեր հարավային հարևանին՝ Իրանին փորձում են ներքաշել լայնածավալ պատերազմի մեջ: Երկու «սցենարների» կյանքի կոչման պարագայում էլ Հայաստանն իրական վտանգների առջև է կանգնելու: Մեր զրուցակիցը պատմական էքսկուրս է անում՝ բացատրելու գործողությունների տրամաբանական ընթացքը:
«Այս իշխանությունները բերվել են հստակ ծրագրով, դրա մաս էր կազմում նաև, այսպես ոչված, «Զանգեզուրի միջանցքի» բացումը, որը ենթադրաբար պետք է իրականացվեր 44-օրյա պատերազմի շրջանակներում և դրա հանձնումը թշնամական կողմին ներկայացվեր որպես պատերազմական գործողությունների տապալման հետևանք: Սակայն մեր նվիրյալ զինվորների և ժողովրդի վարքագծի արդյունքում դա հնարավոր չեղավ իրականացնել, դրա համար հաջորդող զարգացումներում տեսանք արագացված տեմպերով, «բանավոր» համաձայնություններով և GPS-ներով սահմանագծումների անվան ներքո Հայաստանի տարածքների հանձնում և փաստացիորեն Արցախի գոյատևման համար ցանկացած պորտալարի աստիճանական վերացում, որի դրսևորումը եղավ Լաչինի միջանցքը Կոռնիձոր տեղափոխելը, հետո Հակարի կամրջի վրա անցակետի տեղադրումը, բայց փաստացիորեն Ադրբեջանի սահման գծելու համար Տեղ գյուղում հայաստանյան հատվածները հանձնելը, դրան նախորդեց ԱղավնոՇուշի հանձնումը և այսպես շարունակ:
2022 թ. հոկտեմբերի 6-ին Պրահայում այս իշխանության ղեկին նստած անձը, պետության իրավական համակարգը ոտնահարելով, Արցախն Ադրբեջանի կազմում ճանաչելու հակաիրավական հայտարարությունն արեց: Դրա մասին խոսեցին նաև եվրոչինովնիկներն ամենաբարձր մակարդակներում՝ հստակ նշելով, որ պատմության մեջ առաջին անգամ է, երբ Հայաստանի որևէ ղեկավար նման հայտարարություն է անում: Դրան հաջորդեց Արցախի լիակատար հանձնման և հայաթափման գործընթացը, շրջափակման և հերթական ագրեսիայի միջոցով էթնիկ զտման իրականացումը և Ադրբեջանի ցեղասպանական գործողություններին նպաստելը»,-ասում է Աղաջանյանը: Շեշտում է՝ այս ծրագիրը Արևմուտքի աշխարհաքաղաքական հեգեմոնիան պահպանելու և շարունակելու նպատակ ունի:
Հոդվածն ամբողջությամբ՝ «Փաստ» թերթի այսօրվա համարում։